مرگ سریع ماه نشین آتنا؛ واژگونی فضاپیمای اینتوئیتیوم ماشینز در سطح ماه

به فاصله فقط یک روز پس از فرود، آتنا، ماه نشین رباتیک ساخت شرکت این توئیتیو ماشینز، به طور ناگهانی از کار افتاد. این حادثه، مشابه اتفاقی است که سال گذشته برای ماه نشین قبلی این شرکت، اودیسئوس، رخ داد. طبق گزارش های منتشر شده توسط این شرکت، آتنا در اثر واژگونی روی سطح ماه دیگر قادر به انجام ماموریت خود نبوده و دیگر کار نمی کند.

علت از کار افتادن آتنا و مشکلات فنی آن

یکی از دلایل اصلی از کار افتادن آتنا، ناتوانی در تنظیم پنل های خورشیدی به سمت خورشید بود. این مشکل موجب شد که باتری های فضاپیما نتوانند شارژ شوند و در نتیجه، آتنا برای همیشه خاموش شد. قبل از خاموش شدن، تیم کنترل ماموریت توانستند برخی از برنامه ها را با سرعت بیشتری انجام دهند و به تعدادی از اهداف علمی خود دست یابند.

ارسال داده ها قبل از خاموش شدن آتنا

قبل از آنکه آتنا به طور کامل از کار بیفتد، موفق شد 250 مگابایت داده به زمین ارسال کند. این داده ها شامل تصاویری از محیط ماه و شرایط آن بودند، از جمله عکسی که در آن، پایه های ماه نشین به سمت بالا دیده می شود و نمایی از زمین نیمه روشن در آسمان تاریک ماه به تصویر کشیده شده است. ماموریت آتنا قرار بود 10 روز زمینی ادامه یابد، اما مشکلات پیش آمده باعث شد که این مدت به شدت کاهش یابد.

آتنا در چارچوب برنامه CLPS ناسا

ماموریت آتنا بخشی از برنامه CLPS ناسا بود که هدف آن همکاری با شرکت های خصوصی برای حمل ابزارهای علمی و آزمایش فناوری های قمری با هزینه کمتر بود. ماه نشین های دیگری مانند بلو گوست از شرکت فایرفلای ارواسپیس نیز در این برنامه حضور دارند که اخیراً موفق به انجام آزمایش های علمی در بخش های دیگر ماه شده اند. اما آتنا نتوانست به اهداف خود دست یابد.

موقعیت و فرود آتنا و مشکلات اولیه آن

آتنا روز پنج شنبه بر روی کوه مانس موتون، که در حدود 160 کیلومتری از قطب جنوب ماه واقع است، فرود آمد. این فرود اولین فرود در این موقعیت خاص بود و آن را به عنوان جنوبی ترین فرود قمری ثبت کرد. با این حال، بلافاصله پس از فرود مشخص شد که آتنا قادر به انجام وظایف خود نیست.

واکنش ها و نگرانی ها درباره عملکرد آتنا و اینتوئیتیوم ماشینز

مدیرعامل این توئیتیوم ماشینز، استیو آلتموس، پس از فرود با نگاه مثبت به وضعیت پیش آمده گفت که هرچند مشکلاتی پیش آمد، اما فرود یک فضاپیما در چنین فاصله ای از زمین یک موفقیت است. با این حال، به نظر می رسد که سرمایه گذاران این شرکت با این نگرش موافق نبوده و ارزش سهام آن در روزهای اخیر با افت 20 درصدی روبه رو شد.

 سوالات جدید درباره راهبرد ناسا و نقش شرکت های خصوصی

مرگ سریع آتنا و مشکلات مشابهی که برای ماه نشین های قبلی اینتوئیتیوم ماشینز پیش آمده است، باعث شده که پرسش هایی در مورد درستی رویکرد ناسا در اعتماد به بخش خصوصی ایجاد شود. از چهار ماموریت برنامه CLPS که تاکنون پرتاب شده اند، تنها بلو گوست توانسته است به موفقیت دست یابد. دو ماه نشین دیگر این برنامه، از جمله آتنا و اودیسئوس، باوجود فرود نرم، نتوانسته اند به اهداف علمی خود دست یابند.

 آثار از دست دادن آتنا و محموله های آن

یکی از محموله های مهم آتنا، پروژه نوکیا برای آزمایش شبکه تلفن همراه نسل چهارم روی ماه بود. این پروژه پس از روشن شدن موفقیت آمیز، فقط 25 دقیقه دوام آورد. اما به دلیل افت دمای شدید، نتوانست اولین تماس تلفنی را در ماه برقرار کند. بنابراین، با از دست دادن آتنا، این پروژه نیز شکست خورد.

برنامه های آینده اینتوئیتیوم ماشینز و ناسا

با وجود این شکست، ناسا همچنان به همکاری با این توئیتیوم ماشینز ادامه خواهد داد و دو ماموریت قمری دیگر برای سال های 2026 و 2027 برنامه ریزی کرده است. این ماموریت ها به عنوان فرصتی جدید برای اصلاح مشکلات پیش آمده در ماموریت های قبلی در نظر گرفته می شوند.