تصمیم عجیب دولت چین برای مقابله با تقلب در کنکور؛ غیرفعال سازی قابلیت تشخیص تصویر چت بات های هوش مصنوعی!

مقابله با تقلب به سبک چین؛ محدودسازی فناوری برای حفظ عدالت آموزشی

در یکی از عجیب ترین و در عین حال هوشمندانه ترین اقدامات دولت چین، برخی از بزرگ ترین شرکت های توسعه دهنده هوش مصنوعی این کشور مانند DeepSeek، Doubao، Yuanbao، Kimi و Qwen موظف شدند قابلیت تشخیص تصویر چت بات های خود را در زمان برگزاری آزمون ورودی دانشگاه ها (Gaokao) غیرفعال کنند.

این تصمیم از سوی دولت با هدف حفظ عدالت آموزشی و جلوگیری از هرگونه تقلب در آزمونی اتخاذ شده که یکی از سرنوشت سازترین مراحل تحصیلی در زندگی دانش آموزان چینی محسوب می شود.

Gaokao؛ کنکوری با ابعاد ملی و فشار روانی بالا

آزمون Gaokao معادل کنکور سراسری ایران است، اما با سطح فشار روانی و رقابت بسیار بالاتر. در سال جاری، بیش از 13.4 میلیون داوطلب در این آزمون شرکت کردند که از اهمیت گسترده آن در سراسر کشور حکایت دارد. Gaokao تعیین می کند دانش آموزان به کدام دانشگاه ها راه می یابند و عملاً آینده تحصیلی و شغلی آن ها را رقم می زند.

چرا غیرفعال سازی تشخیص تصویر در چت بات ها اهمیت دارد؟

با پیشرفت سریع فناوری های هوش مصنوعی، امکان استفاده از چت بات ها برای حل سریع مسائل تصویری مانند ریاضی، فیزیک یا نمودارها فراهم شده. این ابزارها می توانند در لحظه پاسخ دقیق ارائه دهند؛ قابلیتی که اگر در اختیار داوطلبان آزمون قرار گیرد، زمینه را برای تقلب گسترده فراهم می کند.

دولت چین با آگاهی از این موضوع، از شرکت ها خواسته تا به صورت موقت، توانایی تحلیل و پاسخ دهی به تصاویر را در طول برگزاری آزمون غیرفعال کنند.

نظارت گسترده دولت چین بر فضای دیجیتال

چین یکی از معدود کشورهایی است که نظارت گسترده ای بر فعالیت های دیجیتال و فناوری های نوظهور دارد. از فیلترینگ شبکه های اجتماعی گرفته تا قوانین سخت گیرانه برای چت بات های هوش مصنوعی، همه چیز تحت کنترل دولتی قرار دارد. این اقدام اخیر نیز نمونه ای دیگر از دخالت مستقیم دولت در جهت حفظ نظم و امنیت آموزشی است.

واکنش توسعه دهندگان هوش مصنوعی به دستور دولت

طبق گزارش بلومبرگ، شرکت های توسعه دهنده چینی بدون اعتراض، این درخواست دولت را پذیرفتند و به سرعت قابلیت تشخیص تصویر را از پلتفرم های خود حذف کردند. این همکاری، نشانه ای از هم راستایی کامل شرکت های فناوری با سیاست های ملی چین در مواقع حساس است.

کاربرد هوش مصنوعی در آموزش؛ یک شمشیر دو لبه

هوش مصنوعی بدون شک می تواند در زمینه آموزش انقلابی ایجاد کند؛ از آموزش تعاملی گرفته تا تحلیل سبک یادگیری دانش آموزان. اما در مقابل، در شرایط خاصی همچون آزمون های ملی، می تواند تهدیدی جدی برای سلامت و عدالت آموزشی باشد.

تصمیم چین به نوعی یادآوری برای سایر کشورها نیز هست که با توسعه فناوری، قوانین و چارچوب های اخلاقی و آموزشی نیز باید هم گام و هوشمندانه به روزرسانی شوند.

وقتی تکنولوژی عقب نشینی می کند تا عدالت حفظ شود

اقدام چین در غیرفعال سازی قابلیت های هوش مصنوعی در زمان آزمون Gaokao، نشان می دهد که در برخی مواقع، محدود کردن فناوری به جای بهره برداری از آن، هوشمندانه ترین تصمیم ممکن است. شاید این روش الگویی برای سایر کشورها نیز باشد تا میان توسعه تکنولوژی و عدالت آموزشی تعادل برقرار کنند.