
در چند ساعت گذشته شبکه های اجتماعی فارسی زبان پر شده از تیترهایی شبیه به «OpenAI آماده خرید کروم شد» یا «اگر دادگاه گوگل را مجبور به واگذاری مرورگرش کند، خریدار از پیش آماده است». داستان از کجا شروع شد و آیا واقعاً چنین پیشنهادی روی میز دادگاه قرار گرفته است؟ در ادامه، ماجرا را به ترتیب رخدادها مرور می کنیم و به پنج پرسش کلیدی پاسخ می دهیم.
1. ریشه شایعه کجاست؟
پرونده ضدانحصار وزارت دادگستری آمریکا علیه گوگل، این روزها در دادگاه فدرال به ریاست قاضی امت مهتا جریان دارد. طی دو جلسه اخیر، وکلای شاکی سناریوهای مختلف «رفع انحصار» را مطرح کردند؛ از محدود کردن قراردادهای پیش فرض جست وجو گرفته تا جداسازی بخش تبلیغات. در میان گزارش های غیررسمی خبرنگاران حاضر در دادگاه، تنها یک یادداشت توییتری به چشم می خورد که ادعا می کرد «برخی از شرکت های فعال در هوش مصنوعی نیز برای خرید دارایی های احتمالیِ در معرض فروش ابراز علاقه کرده اند». ساعتی بعد، کانالی در تلگرام این جمله را به شکل «نیک تورلی، رئیس محصول ChatGPT، گفته حاضر است کروم را بخرد» بازنویسی کرد. هیچ متن پیاده سازی یا ویدیوی رسمی چنین سخنی را تأیید نمی کند.
2. چه چیزهایی واقعاً در دادگاه گفته شده است؟
در صورت جلسه رسمی روزهای 23 و 24 آوریل 2025، واژه های «Chrome divestiture» (واگذاری کروم) صرفاً به عنوان یکی از گزینه های تئوریک که اقتصاددان های شاکی برای کاهش قدرت بازار گوگل پیشنهاد داده اند ذکر می شود؛ نه به عنوان راهکار نهایی. هیچ نامی از OpenAI یا نماینده آن در این زمینه ثبت نشده است. رسانه های جریان اصلی ایالات متحده – وال استریت ژورنال، بلومبرگ، CNBC – نیز کوچک ترین اشاره ای به پیشنهاد خرید کروم از سوی شرکتی دیگر نکرده اند.
3. آیا فروش مرورگر اصلاً واقع بینانه است؟
واگذاری کروم، از نظر فنی و تجاری، یکی از پیچیده ترین سناریوهای ضدانحصار است؛ زیرا:
کروم با سیستم عامل اندروید، تبلیغات، سرویس های ابری و اکوسیستم افزونه ها در هم تنیده است.
انشعاب (fork) کد منبع Chromium برای خریدار به معنی تحمل سال ها هزینه توسعه و امنیت خواهد بود.
درآمد مستقیم کروم اندک است؛ ارزش اصلی آن در داده های مرور و پیوندش با موتور جست وجوست.
به همین دلیل، اغلب اقتصاددان ها جداسازی بخش تبلیغات یا محدودسازی قراردادهای پیش فرض را عملی تر از فروش کروم می دانند.
4. OpenAI چه سودی از تصاحب یک مرورگر می برد؟
حتی اگر فروش اجباری رخ دهد، سؤالی بزرگ باقی می ماند: چرا یک شرکت متمرکز بر مدل های زبانی و سرویس های ابری باید وارد جنگ مرورگرها شود؟
فاقد سابقه: OpenAI هیچ تجربه عملیاتی در نگهداری یک محصول مصرفی با میلیاردها کاربر فعال ماهانه ندارد.
هزینه نجومی: توسعه هسته مرورگر، موتور رندر و امنیت وب هزینه ای دائمی و سنگین است.
تعارض با شرکا: مایکروسافت – سرمایه گذار بزرگ OpenAI – خود مالک اج (Edge) است؛ رقابت با کروم برایش کافیست، اضافه کردن یک مرورگر دیگر منطقی نیست.
تمرکز روی مدل ها: استراتژی فعلی OpenAI تبدیل شدن به «زیرساخت هوش مصنوعی» است، نه گرداننده وِب.
در نتیجه حتی اگر کروم برای فروش عرضه شود، محتمل ترین خریداران پلتفرم هایی اند که قبلاً در بازار مرورگر یا سخت افزار مصرفی حضور دارند (مثلاً سامسونگ، آمازون یا مایکروسافت برای تقویت بینگ).
5. تکلیف ما با خبرهای بدون منبع چیست؟
این اپیزود بار دیگر یادآور شد که چگونه یک توییت مبهم می تواند در کانال های کپی کار به تیتر قطعی تبدیل شود. توصیه ساده:
تا زمانی که بیانیه رسمی دادگاه، وزارت دادگستری، گوگل یا OpenAI منتشر نشده، خبرِ «فروش کروم» در حد گمانه است.
حتی اگر فروش مطرح شود، فهرست خریداران بالقوه در اسناد علنی خواهد آمد.
کانال یا صفحه ای که نقل قولِ بدون سند منتشر می کند، در قدم اول باید با ذکر «منبع اصلی» پاسخگو باشد؛ در غیر این صورت شایعه محسوب می شود.
در حال حاضر هیچ مدرک معتبری دال بر آن که OpenAI رسماً برای خرید Google Chrome اعلام آمادگی کرده باشد وجود ندارد. ایده فروش اجباری کروم هنوز در حد یکی از چند سناریوی نظری است و بعید است به تصمیم نهایی دادگاه برسد. بنابراین خبر را باید بیشتر محصول هیجان رسانه ای دانست تا واقعیت بازار تکنولوژی.
تا انتشار اسناد رسمی، بهتر است این داستان را به چشم نمونه ای دیگر از سرعت شایعه پردازی در عصر شبکه های اجتماعی نگاه کنیم: یک جرقه کوچک کافی است تا تیتر «هوش مصنوعی کروم را می بلعد» در عرض چند ساعت به باور عمومی بدل شود.
ثبت یک نظر