ثبت بی سابقه قطبش پرتوهای ایکس از مگنتار فعال توسط ناسا

رصد تاریخی مگنتار فعال توسط کاوشگر IXPE ناسا

اخترشناسان با استفاده از کاوشگر تصویربرداری قطبش پرتو ایکس ناسا با نام IXPE، برای نخستین بار موفق شدند قطبش پرتوهای ایکس ساطع شده از یک مگنتار فعال را ثبت کنند. این موفقیت تاریخی امکان بررسی دقیق تر رفتار و ویژگی های تابش های مگنتارها را فراهم کرده است، به ویژه در زمان فوران های عظیم و فازهای فعال سازی این ستاره های نوترونی فوق مغناطیسی.

مگنتار 1E 1841-045؛ ستاره ای در دل بقایای ابرنواختری

مگنتاری که IXPE روی آن تمرکز کرد، 1E 1841-045 نام دارد؛ ستاره نوترونی که در بقایای ابرنواختری به نام Kes 73 قرار گرفته و حدود 28 هزار سال نوری با زمین فاصله دارد. این مگنتار در 20 آگوست 2024 به صورت ناگهانی فعال شده و با فوران شدید پرتو ایکس، جامعه علمی را به حیرت وا داشت.

اهمیت مشاهده قطبش پرتوهای ایکس در شناخت سازوکار مگنتارها

«میکلا ریگوسلی»، سرپرست تیم پژوهشی از مؤسسه ملی اخترفیزیک ایتالیا، در بیانیه ای اعلام کرد که این نخستین بار است که قطبش پرتوهای ایکس یک مگنتار در وضعیت فعال اندازه گیری می شود. این داده های منحصر به فرد به دانشمندان کمک کردند تا بتوانند سازوکار تولید و هندسه تابش های این پدیده های پیچیده را بهتر درک کنند و مرزهای دانش اخترفیزیکی را گسترش دهند.

مگنتارها؛ ابرستاره های نوترونی با قوی ترین میدان های مغناطیسی جهان

مگنتارها گونه ای خاص از ستاره های نوترونی هستند که با میدان های مغناطیسی فوق العاده قوی خود شناخته می شوند؛ میدان هایی که میلیاردها برابر قوی تر از مغناطیس زمین هستند. این ویژگی باعث می شود مگنتارها در طول عمر خود بارها دچار فوران های پرتو ایکس شوند و رفتارهای پرتوزایی پیچیده و جالبی از خود نشان دهند.

پیامدهای این کشف در پژوهش های آینده اخترفیزیک

رصد موفقیت آمیز قطبش پرتوهای ایکس توسط IXPE، نقطه عطفی در مطالعه مگنتارها محسوب می شود و می تواند مسیر تحقیقات آینده در زمینه تابش های پرانرژی و ساختار داخلی این ستاره های مرموز را روشن تر کند. داده های به دست آمده درک عمیق تری از فیزیک میدان های مغناطیسی فوق العاده و تعاملات آن ها با ماده اطراف به دانشمندان می دهد.