پیتر تیل و بورسیه ای برای ترک تحصیل؛ وقتی ترک دانشگاه مسیر میلیاردر شدن می شود

دانشگاه یا تله ای طلایی؟

پیتر تیل، سرمایه گذار خطرپذیر، کارآفرین و یکی از بنیان گذاران PayPal و نخستین حامی مالی فیسبوک، باور دارد که دانشگاه در دنیای امروز بیشتر شبیه تله ای پرزرق وبرق است تا مسیری به سوی موفقیت.
او می گوید آموزش واقعی نه در کلاس درس بلکه در میدان عمل شکل می گیرد.

برای اثبات این باور، تیل در سال 2011 برنامه ای جنجالی به نام Thiel Fellowship را راه اندازی کرد؛ طرحی که در آن به جوانان مستعد زیر 23 سال 200 هزار دلار می دهد تا تحصیل را رها کنند و تمام وقت روی ایده های کارآفرینانه شان کار کنند.

بورسیه ای برای ساخت آینده، نه گذراندن واحد درسی

هدف بورسیه ی تیل ساده اما رادیکال است:
جوانانی که در سیستم آموزشی نمی گنجند اما بینش کارآفرینی دارند، باید از پشت میز دانشگاه برخیزند و دنیای واقعی را تجربه کنند.

از زمان آغاز این برنامه تاکنون، بیش از 400 جوان از آن بهره مند شده اند. بر اساس داده های رسمی بنیاد تیل، فارغ التحصیلان این طرح تاکنون بیش از 11 استارتاپ یونیکورن (با ارزش بالای یک میلیارد دلار) ایجاد کرده اند و مجموع ارزش پروژه هایشان از 100 میلیارد دلار فراتر رفته است.

از خوابگاه دانشگاه تا سیلیکون ولی؛ داستان دیلن فیلد و Figma

یکی از شناخته شده ترین نمونه ها، دیلن فیلد، هم بنیان گذار و مدیرعامل شرکت طراحی آنلاین Figma است.
فیلد زمانی دانشجوی دانشگاه براون بود و در خوابگاهش روی ایده ای برای طراحی تعاملی آنلاین کار می کرد. اما تنها دو سال بعد تصمیم گرفت دانشگاه را ترک کند تا به بورسیه ی تیل بپیوندد.

او با 100 هزار دلار حمایت تیل، Figma را ساخت — پلتفرمی که امروز با ارزشی بیش از 40 میلیارد دلار رقیب اصلی Adobe محسوب می شود.
فیلد بعدها گفت:

«ارزش واقعی بورسیه در پولش نیست، بلکه در فرصتی است که برای تمرکز بر رویاهایت به تو می دهد.»

لوسی گو؛ از ترک تحصیل تا جوان ترین میلیاردر زن خودساخته

نمونه ی درخشان دیگر، لوسی گو است. او دانشجوی دانشگاه کارنگی ملون بود اما از محتوای آموزشی دانشگاهی رضایت نداشت و احساس می کرد یادگیری واقعی در چالش های دنیای واقعی اتفاق می افتد.

او با استفاده از بورسیه ی تیل، همراه با همکارش الکساندر وانگ، استارتاپ Scale AI را بنیان گذاری کرد — شرکتی فعال در حوزه ی داده سازی و هوش مصنوعی که امروز ارزش آن به 29 میلیارد دلار می رسد.

گو بعدها در گفت وگویی گفت:

«بورسیه ی تیل فقط سرمایه نیست؛ جامعه ای است از جوانانی که جسارت دیوانه وار دارند و باور دارند می توانند دنیا را تغییر دهند.»

موج جدید: کارآفرینان نسل Z و هوش مصنوعی

در سال های اخیر، نسل جدیدی از دریافت کنندگان بورسیه ی تیل در حوزه ی هوش مصنوعی درخشیده اند.
نمونه ی شاخص آن، تیم سه نفره ی Mercor است — پلتفرمی برای استخدام با کمک هوش مصنوعی که اکنون بیش از 2 میلیارد دلار ارزش دارد.

بنیان گذاران این شرکت، که همگی دریافت کنندگان بورسیه ی تیل بودند، تصمیم گرفتند به جای ماندن در دانشگاه، مستقیماً وارد عرصه ی فناوری شوند.
به گفته ی سوریا میدها، مدیر عملیاتی Mercor:

«احساس می کردم اگر بمانم، موج هوش مصنوعی را از دست می دهم. تیل به ما جسارت داد تا بپریم، حتی وقتی زمین دیده نمی شد.»

نقد تند تیل به آموزش عالی

تیل بارها دانشگاه ها را نهادی فاسد و ناکارآمد خوانده است. او در مراسم معرفی کارآفرینان جدید گفت:

«آموزش عالی بدترین نهادی است که داریم. برای افراد استثنایی، ما مسیر جایگزینی فراهم کرده ایم.»

از دید او، دانشگاه ها با بدهی های سنگین و فشار رقابت، خلاقیت را نابود می کنند و نسل جوان را به سمت شغل های باثبات اما بی اثر سوق می دهند.
این دیدگاه البته مخالفان زیادی دارد، اما نتایج بورسیه اش نشان می دهد که موفقیت بدون مدرک تحصیلی، دیگر یک استثنا نیست.

وقتی مدرک، تضمین آینده نیست

طبق گزارش Indeed، 38٪ از فارغ التحصیلان آمریکایی احساس می کنند مدرکشان بیشتر مانع رشد شغلی شان شده تا کمک کننده.
شهریه ی دانشگاه ها در آمریکا سالانه به طور متوسط به 38 هزار دلار می رسد و نرخ بیکاری در میان دارندگان مدرک دانشگاهی با افرادی که هرگز وارد دانشگاه نشده اند تقریباً برابر است.

در چنین شرایطی، مسیرهای جایگزین مانند بورسیه ی تیل برای نسل جدید جذاب تر از همیشه به نظر می رسند — مسیری که در آن خطرپذیری جایگزین مدرک می شود و نوآوری بر نظم دانشگاهی غلبه می کند.

بورسیه ی پیتر تیل شاید در نگاه اول حرکتی رادیکال به نظر برسد، اما در واقع بازتابی از تغییر عمیق در نگرش نسل جدید به مفهوم موفقیت است.
دنیایی که روزی مدرک دانشگاهی را دروازه ی ورود به ثروت می دانست، حالا شاهد میلیاردرهایی است که با ترک تحصیل، آینده را ساخته اند.

تیل نه صرفاً علیه آموزش، بلکه علیه وابستگی کور به ساختارهای قدیمی می جنگد.
پیام او ساده است:

«اگر می خواهی آینده را بسازی، لازم نیست در صف بمانی — فقط کافی است زودتر شروع کنی.»