توقف آزمایشی استفاده از هوش مصنوعی در ویکی پدیا؛ بازگشت به اصول انسانی تولید محتوا

هوش مصنوعی در ویکی پدیا؛ آزمایشی که متوقف شد

ویکی پدیا، بزرگ ترین دایرة المعارف آزاد آنلاین جهان، اخیراً تصمیم گرفت قابلیت خلاصه سازی مقالات با استفاده از هوش مصنوعی را که به صورت آزمایشی در نسخه موبایل فعال شده بود، به دلیل انتقادات فراوان متوقف کند. این تصمیم در حالی اتخاذ شد که تلاش ها برای به کارگیری فناوری های نوین در بهبود تجربه کاربری، همواره بخشی از مسیر تحول ویکی پدیا بوده است.

واکنش تند ویراستاران باسابقه

برخی ویراستاران قدیمی و فعالان اصلی این پروژه، نسبت به خلاصه های تولیدشده توسط AI واکنشی منفی نشان دادند. یکی از ویراستاران باسابقه به صراحت اعلام کرد:

> «ویکی پدیا همیشه نماد دقت، بی طرفی و متانت بوده. این خلاصه های پر زرق و برقِ هوش مصنوعی، توهینی به شعور خواننده هاست.»

او با اشاره به تفاوت سبک و نگارش انسانی با محتوای تولیدشده توسط AI، خواستار حذف این ویژگی در نسخه موبایل شد.

انتقادها به دقت و صحت محتوای تولیدشده

یکی از نکات اصلی مورد انتقاد، عدم دقت محتوای خلاصه شده توسط هوش مصنوعی بود. ویراستاران متعدد اعلام کردند که AI در برخی موارد، اطلاعات نادقیق، تحریف شده یا حتی نادرست ارائه داده است. این مسئله نه تنها برخلاف ماهیت مشارکتی و مبتنی بر حقیقت ویکی پدیاست، بلکه ممکن است اعتماد کاربران را نسبت به این منبع معتبر جهانی زیر سوال ببرد.

تعارض میان تکنولوژی و اصول بنیادین ویکی پدیا

ویکی پدیا از زمان تأسیس تاکنون بر پایه مشارکت داوطلبانه، دقت علمی و بی طرفی عمل کرده است. ورود هوش مصنوعی به فرایند خلاصه سازی مقالات، از دید برخی کاربران و ویراستاران، تهدیدی برای این اصول بنیادین تلقی شد. به باور آنان، خلاصه هایی که با زبان تبلیغاتی یا احساسی تولید می شوند، با لحن خشک، دقیق و مستند ویکی پدیا هم خوانی ندارد.

آیا استفاده از هوش مصنوعی در دانش نامه ها پایان یافته؟

اگرچه ویکی پدیا فعلاً استفاده از این قابلیت را متوقف کرده، اما این به معنای قطع کامل ارتباط میان فناوری های هوش مصنوعی و تولید محتوای علمی نیست. انتظار می رود در آینده، نسخه هایی دقیق تر، شفاف تر و تحت نظارت انسانی از ابزارهای AI توسعه یابد تا ضمن حفظ دقت و صحت محتوا، به بهبود تجربه کاربری نیز کمک کند.

تمرکز اصلی: نسخه موبایل و دسترسی سریع

ویژگی خلاصه سازی در نسخه موبایل ویکی پدیا طراحی شده بود تا کاربران هنگام جست وجوی سریع در تلفن های همراه، بتوانند با نگاهی گذرا به محتوای خلاصه شده، موضوع مقاله را درک کنند. با این حال، اعتراض ویراستاران باعث شد که این آزمایش موقت، پیش از ورود به مرحله رسمی متوقف شود.

بازگشت به ریشه ها یا توقفی موقت؟

تصمیم ویکی پدیا برای تعلیق موقت استفاده از هوش مصنوعی در خلاصه سازی محتوا، نمادی است از مواجهه محتاطانه جوامع علمی با فناوری های نوظهور. در حالی که هوش مصنوعی می تواند فرآیندهای تولید محتوا را سریع تر و آسان تر کند، اما هنوز نتوانسته جایگزینی قابل اعتماد برای دقت، درایت و تجربه انسانی باشد.