پایان دفاع متا در پرونده ضدانحصار؛ واتساپ و اینستاگرام بهتر از این نمی شدند

 در حالی که FTC از قاضی درخواست کرده بود تصور کند واتساپ و اینستاگرام بدون خریداری شدن توسط متا چگونه رشد می کردند، متا مسیر متفاوتی را در پیش گرفت: این دو اپلیکیشن همین حالا در بهترین حالت ممکن خود قرار دارند.

شاهدان کلیدی در دفاع نهایی متا

متا در چهار روز نهایی دفاع، با اتکا به برخی چهره های کلیدی از جمله «برایان اکتون» یکی از بنیان گذاران واتساپ و یکی از مدیران اولیه اینستاگرام، تلاش کرد نشان دهد که این دو اپ بدون حمایت و زیرساخت های فنی متا به جایگاه فعلی خود نمی رسیدند. این در حالی است که «کوین سیستروم»، بنیان گذار اینستاگرام، در هفته های پیش گفته بود متا عمداً از ارائه منابع برای رشد این اپلیکیشن جلوگیری کرده است.

متا: بدون ما این اپلیکیشن ها ضعیف می ماندند

متا ادعا می کند اگر واتساپ و اینستاگرام همچنان مستقل می ماندند، امروز ابزارهایی کم کاربرد و محدود باقی می ماندند که هرگز به کیفیت و گستردگی فعلی نمی رسیدند. به گفته وکلای متا، خرید این اپ ها نه تنها قدرت متا را افزایش نداد، بلکه موجب گسترش دسترسی، بهبود تجربه کاربری و افزایش امنیت این برنامه ها شد.

تیک تاک؛ فیل بزرگ وسط اتاق دادگاه

از دیگر موضوعات مطرح شده در دادگاه، رقابت با اپلیکیشن های سرگرمی محور مانند تیک تاک و یوتیوب بود. FTC معتقد است این اپ ها در دسته "شبکه های اجتماعی شخصی" قرار نمی گیرند، زیرا تمرکز آن ها بر اشتراک گذاری با دوستان و خانواده نیست. اما متا استدلال می کند که تعریف بازار نباید صرفاً بر نحوه استفاده کاربران تمرکز کند، بلکه باید بازیگران واقعی صحنه رقابت در نظر گرفته شوند.

رقابت واقعی بر سر توجه کاربران است، نه صرفاً نوع محتوا

به گفته متا، قدرت شرکت نه از طریق مالکیت بر اپلیکیشن ها، بلکه از رقابت شدید برای جلب توجه کاربران، خلاقان محتوا و درآمد تبلیغاتی شکل گرفته است. کارشناسان اقتصادی دعوت شده توسط متا نیز تأکید کردند که رشد سریع تیک تاک رقابتی واقعی برای محصولات متا ایجاد کرده و باید در تحلیل بازار در نظر گرفته شود.

واکنش قاضی به دیدگاه متا؛ رقابت با کتاب و فیلم؟

با این حال، قاضی پرونده، «جیمز بوسبرگ»، پیش تر اعلام کرده بود که این نوع استدلال متا بیش از حد گسترده است. او در سال 2023 نوشت: «اگر دیدگاه متا را بپذیریم، باید قبول کنیم این شرکت نه فقط با تیک تاک و یوتیوب، بلکه با فیلم دیدن با دوستان، مطالعه کتاب در کتابخانه و حتی بازی پوکر آنلاین هم رقابت دارد.» به اعتقاد قاضی، قانون ضدانحصار نیاز به تعریف دقیق تری دارد.

آیا اینستاگرام می تواند بزرگ تر از این شود؟

در جریان دادگاه، یکی از نکاتی که قاضی توجه ویژه ای به آن نشان داد، اظهارات «الکس شولتز»، مدیر ارشد بازاریابی متا، بود که گفت: «تقریباً همه کاربران بالقوه در آمریکا قبلاً از اینستاگرام و فیس بوک استفاده کرده اند.» از نظر شولتز، رقابت امروز بر سر دفعات استفاده است، نه جذب کاربران جدید. این نکته حتی مورد توجه قاضی هم قرار گرفت و از کارشناس اقتصادی FTC خواست به آن پاسخ دهد.

اسکات همفیل، اقتصاددان اصلی FTC، در پاسخ به قاضی گفت که حتی اگر متا موفق به رشد اینستاگرام شده باشد، این لزوماً به معنای بهبود تجربه کاربری نیست. او افزود که بدون مالکیت متا، شاید بازار شبکه های اجتماعی شخصی به طور کلی فضای سالم تری برای کاربران می داشت.

بازگشت به گذشته با «فیس بوک OG»

متا تلاش کرده نشان دهد همچنان به نیازهای کاربران برای ارتباط با دوستان و خانواده توجه دارد. برای این منظور، نسخه ای جدید از فیس بوک با نام «OG Facebook» معرفی شده که تنها پست های دوستان مشترک را نمایش می دهد. این در حالی است که تجربه رایج فیس بوک در سال 2025 بیشتر حول محور الگوریتم هایی برای پیشنهاد محتواست.

قاضی بوسبرگ هنوز آماده نیست که حکم نهایی را صادر کند و پیش تر نیز درخواست متا برای رد فوری شکایت را رد کرده بود. اما اگر او به نفع FTC رأی دهد، ممکن است نتیجه آن تجزیه متا از واتساپ و اینستاگرام باشد؛ اقدامی بی سابقه در تاریخ فناوری.

متا: این پرونده مانعی برای نوآوری استمتا در بیانیه ای رسمی اعلام کرده: «FTC در تلاش است معاملات انجام شده بیش از ده سال پیش را لغو کند و پیام این را برساند که هیچ خریدی نهایی نیست.» سخنگوی متا افزود: «ما یک موفقیت آمریکایی واقعی هستیم و به نوآوری و خدمت به کاربران خود ادامه خواهیم داد.»