اروپا به دنبال محدودسازی حضور نوجوانان در شبکه های اجتماعی برای حفاظت از سلامت روان و آینده دیجیتال

تصویب قطعنامه پارلمان اروپا

پارلمان اروپا اخیراً با اکثریت آرا قطعنامه ای غیرالزام آور تصویب کرده است که پیشنهاد می دهد نوجوانان زیر 16 سال تنها با اجازه والدین به شبکه های اجتماعی دسترسی داشته باشند. این تصمیم واکنشی مستقیم به نگرانی های رو به افزایشی است که کارشناسان، والدین و سیاست گذاران درباره تأثیرات منفی اینترنت و فضای دیجیتال بر سلامت روان کودکان مطرح می کنند. قطعنامه مورد بحث، ضمن تأکید بر مسئولیت اجتماعی پلتفرم ها و والدین، مسیر روشنی برای ایجاد چارچوب قانونی و محافظتی برای نوجوانان ارائه می دهد.

نگرانی های سلامت روان نوجوانان

مطالعات اخیر نشان می دهند که استفاده زودهنگام و بی رویه از شبکه های اجتماعی می تواند موجب مشکلات روانی نظیر اضطراب، افسردگی و اختلالات خواب در نوجوانان شود. الگوریتم های طراحی شده در پلتفرم ها، مانند اسکرول بی پایان، پخش خودکار و اعلان های مکرر، با هدف افزایش تعامل کاربران و نگه داشتن آنها در محیط دیجیتال طراحی شده اند و به نوعی باعث وابستگی و اعتیاد می شوند. اورسولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اروپا، تأکید کرده است که کودکان و نوجوانان به دلیل آسیب پذیری طبیعی، بیش از بزرگسالان در برابر این طراحی ها تحت تأثیر قرار می گیرند و والدین اغلب توان مقابله با این فشارهای دیجیتال را ندارند.

الگوبرداری از تجربه استرالیا

کمیسیون اروپا در حال بررسی تجربه استرالیا است، کشوری که به زودی اولین ممنوعیت رسمی استفاده از شبکه های اجتماعی برای افراد زیر 16 سال را اجرا می کند. مدل استرالیایی، الگویی برای قوانین محافظتی اروپایی فراهم کرده است و توجه ویژه ای به سن مناسب ورود نوجوانان به دنیای دیجیتال دارد. این الگوبرداری نشان می دهد که اروپا قصد دارد با ایجاد محدودیت های سنی و کنترل بر الگوریتم های پلتفرم ها، محیطی امن تر برای نسل جوان ایجاد کند.

محدودیت های پیشنهادی کشورهای اروپایی

در اروپا، محدود کردن دسترسی کودکان به گوشی های هوشمند و شبکه های اجتماعی به یک بحث ملی و منطقه ای تبدیل شده است. برای مثال، گزارش هایی از فرانسه پیشنهاد می دهند که کودکان تا سن 13 سال گوشی هوشمند نداشته باشند و تا 18 سال نیز استفاده از شبکه هایی مانند اینستاگرام، تیک تاک و اسنپ چت محدود شود. طراحان قطعنامه تأکید کرده اند که حفاظت از نوجوانان تنها وظیفه والدین نیست و جامعه و پلتفرم های دیجیتال نیز باید نقش فعال در ایجاد محیط امن ایفا کنند. این اقدامات بخشی از تلاش گسترده تر اتحادیه اروپا برای حفاظت از نسل جوان در برابر خطرات فضای دیجیتال محسوب می شوند.

اقدامات پلتفرم ها و قوانین آینده

قطعنامه پارلمان اروپا، پلتفرم ها را به دلیل بهره برداری از قابلیت های اعتیادآور مورد انتقاد قرار می دهد و خواستار غیرفعال شدن پیش فرض ویژگی هایی مانند اسکرول بی پایان، پخش خودکار و اعلان های مکرر برای کاربران کم سن است. نمایندگان معتقدند که قانون خدمات دیجیتال اروپا کافی نیست و نیاز به مقررات دقیق تر برای مقابله با طراحی های فریبنده و رفتارهای سوءاستفاده گرانه احساس می شود. این رویکرد نشان می دهد که اتحادیه اروپا قصد دارد با اتخاذ قوانین سخت گیرانه تر، کاربران نوجوان را در برابر آسیب های بالقوه فضای دیجیتال محافظت کند.

واکنش ها و چالش های قانونی

تصویب قطعنامه با 483 رأی موافق همراه بود، اما برخی نمایندگان آن را دخالت بیش ازحد بروکسل در تصمیمات ملی می دانند و معتقدند کشورهای عضو باید اختیار بیشتری در تعیین قوانین داخلی داشته باشند. همچنین فشارهای آمریکا برای تعدیل قوانین دیجیتال اروپا افزایش یافته است، زیرا برخی شرکت های آمریکایی نگرانی دارند که محدودیت ها موجب کاهش درآمد تبلیغاتی و کاهش تعامل کاربران شود. با این حال، مقامات اروپایی تأکید دارند که حفاظت از کودکان و نوجوانان باید در اولویت قرار گیرد و اتحادیه اروپا آماده است اقدامات سخت گیرانه تری را در آینده به اجرا بگذارد.

پیامدهای اجتماعی و دیجیتال

این محدودیت ها می توانند مسیر استفاده نوجوانان از شبکه های اجتماعی را تغییر دهند و الگویی برای سایر کشورها و مناطق جهان فراهم کنند. انتظار می رود اجرای این قوانین موجب کاهش آسیب های روانی و اعتیاد دیجیتال در نسل جوان شود و والدین ابزار قانونی و حمایتی برای مدیریت فعالیت آنلاین فرزندان خود داشته باشند. همچنین، این تصمیم باعث می شود پلتفرم ها به طراحی محصولاتی با ویژگی های ایمن تر و کمتر اعتیادآور روی بیاورند و مسئولیت اجتماعی آنها تقویت شود.

تصویب این قطعنامه غیرالزام آور نشان دهنده جدیت اروپا در ایجاد محیط دیجیتال امن برای نوجوانان است و می تواند نقطه عطفی در سیاست گذاری فضای دیجیتال نسل جوان محسوب شود. با اعمال محدودیت های سنی، کنترل الگوریتم ها و تقویت نقش والدین و جامعه، اروپا تلاش دارد آینده دیجیتال نوجوانان را محافظت کند و نسل جدید را از اثرات منفی شبکه های اجتماعی حفظ نماید. این اقدام همچنین مسیر قانونی و اخلاقی روشنی برای سایر کشورها فراهم می کند و می تواند به یک استاندارد بین المللی در زمینه حفاظت از کودکان در فضای دیجیتال تبدیل شود.