چرا ناسا فضاپیمای استارلاینر بوئینگ را از حمل فضانورد منع کرد؟

تصمیم حیاتی ناسا برای افزایش ایمنی مأموریت ها

ناسا اعلام کرد که فضاپیمای استارلاینر بوئینگ در مأموریت آینده خود اجازه حمل فضانورد نخواهد داشت. مأموریت استارلاینر-1 که برای آوریل 2026 برنامه ریزی شده، تنها برای انتقال محموله استفاده می شود. این تصمیم نتیجه مجموعه ای از مشکلات فنی است که طی چند سال گذشته اعتماد ناسا را نسبت به این فضاپیما کاهش داده است.

چرا استارلاینر به نقش باری محدود شد؟

بر اساس گفته های ناسا، سامانه پیشران استارلاینر هنوز به سطح ایمنی مورد انتظار نرسیده است. این سامانه در چند پرواز آزمایشی سابق، رفتار ناپایدار و خطاهای متعدد داشت. ناسا ترجیح داد تا پیش از صدور گواهی پرواز سرنشین دار، زمان بیشتری برای تست های دقیق و اصلاحات کامل فراهم شود. تبدیل پرواز سرنشین دار به مأموریت باری باعث حذف ریسک مستقیم انسانی می شود.

مروری بر مشکلات استارلاینر از نخستین پرواز آزمایشی

استارلاینر از سال 2019 با چالش های پیچیده روبه رو بوده است. نخستین پرواز آزمایشی بدون خدمه در دسامبر 2019 با مشکلات نرم افزاری جدی مواجه شد. ساعت داخلی فضاپیما به درستی کار نکرد و کنترل پرواز مختل شد. این نقص باعث شد استارلاینر نتواند به ایستگاه فضایی برسد و تقریباً از دست برود.

در مه 2022، پرواز آزمایشی دوم انجام شد. فضاپیما این بار ایستگاه فضایی را ملاقات کرد، اما موتورهای پیشران تعدادی از دستورات را با خطا اجرا کردند. چند پیشران نیز در میانه مسیر از کار افتاد. ناسا اعلام کرد که این ناهماهنگی ها خطر جدی برای پروازهای سرنشین دار ایجاد می کند.

نقش مشکلات نرم افزاری و سخت افزاری در کاهش اعتماد

مشکلات استارلاینر فقط به موتورهای پیشران محدود نبود. در چند مرحله، باگ های نرم افزاری باعث ارسال فرمان های اشتباه به سیستم های داخلی شدند. این مشکلات برخلاف انتظار، پس از سال ها توسعه هنوز ادامه دارند. ناسا بارها گزارش هایی درباره نیاز به بازطراحی بخش هایی از نرم افزار و سخت افزار منتشر کرده است.

ابهامات مأموریت سرنشین دار تابستان گذشته

نخستین پرواز سرنشین دار استارلاینر که در تابستان گذشته انجام شد، نقطه مهمی در تصمیم گیری ناسا بود. در این مأموریت بوچ ویلمور و سانی ویلیامز به ایستگاه فضایی رسیدند. با این حال، نقص های فنی متعدد باعث شد فرآیند بازگشت آن ها بیش از حد به تعویق بیفتد. موتورهای پیشران عملکرد مطمئنی نداشتند و احتمال بروز مشکل در مسیر بازگشت وجود داشت.

ناسا اعلام کرد که استفاده از استارلاینر برای بازگرداندن فضانوردان خطرناک است. تصمیم گرفته شد که بازگشت آنان با وسیله دیگری انجام شود. این اتفاق نشان داد که مشکلات استارلاینر به مرحله بحرانی رسیده است.

اظهارات رسمی ناسا درباره تنزل مأموریت

استیو استیچ، مدیر برنامه خدمه تجاری ناسا، تأکید کرد که هدف اصلی این تغییر افزایش ایمنی است. او گفت که ناسا و بوئینگ باید فرصت کافی برای ارزیابی دوباره سامانه پیشران داشته باشند. همچنین باید برنامه های پروازی با نیازهای عملیاتی ایستگاه فضایی تا سال 2030 هماهنگ شوند. این تصمیم به دو طرف امکان می دهد که بدون فشار زمانی، روی گواهی ایمنی نسخه نهایی تمرکز کنند.

تاثیر این عقب گرد بر بوئینگ و رقابت در صنعت فضایی

این تصمیم ناسا فشار زیادی بر بوئینگ ایجاد می کند. شرکت باید هزینه بیشتری برای رفع مشکلات متعدد بپردازد. رقابت با اسپیس ایکس نیز دشوارتر می شود. اسپیس ایکس با کپسول کرو دراگون سال هاست پروازهای موفق سرنشین دار انجام می دهد. موفقیت های پی درپی این شرکت باعث شده فاصله قابل توجهی با بوئینگ ایجاد شود.

در شرایطی که ناسا به دنبال دو ارائه دهنده مستقل برای مأموریت های انسانی است، عملکرد ضعیف استارلاینر موقعیت بوئینگ را تهدید می کند.

آیا استارلاینر دوباره شانس حمل فضانورد را خواهد داشت؟

بوئینگ همچنان فرصت دارد تا مشکلات استارلاینر را رفع کند. اگر تست های جدید پیشران و نرم افزار موفق باشند، امکان بازگشت به پروازهای سرنشین دار وجود دارد. ناسا اعلام کرده است که به وجود دو فضاپیمای مستقل برای ارسال خدمه احتیاج دارد. این موضوع احتمال بازگشت آینده استارلاینر را افزایش می دهد.

با این حال، مسیر پیش رو ساده نیست. اصلاحات فنی باید کامل، دقیق و مطابق استانداردهای سخت گیرانه ناسا باشد. هر مرحله از آزمایش ها باید ثابت کند که خطرهای گذشته رفع شده اند.

تصمیم ناسا برای محدود کردن استارلاینر به نقش باری، نتیجه سال ها نقص فنی و مشکلات تکرارشونده است. این تصمیم گرچه سخت بود، اما با هدف افزایش ایمنی اتخاذ شد. بوئینگ اکنون باید تلاش بیشتری برای بازگرداندن اعتبار خود انجام دهد. آینده استارلاینر به نتایج آزمایش های آینده و توانایی بوئینگ در ارائه یک فضاپیمای کاملاً ایمن بستگی دارد.